donderdag 10 oktober 2013

Opvoeden doe je samen

Opvoeden. Het is mijn werk. Want ik ben geworden wat ik nooit wilde worden. Pedagogisch medewerker kinderopvang. Vroeger was je gewoon leidster, maar dat was niet gewichtig genoeg. Dus nu zijn we pedagogisch medewerksters. Dat klinkt alsof je er verstand van hebt. Alsof je meer bent dan alleen maar lief, meer dan alleen maar oppas. Alsof je kunt opvoeden, want je hebt er een diploma voor.

De waarheid is dat het voor ons ook steeds puzzelen is. Met elkaar. Als je geluk hebt ook met ouders, of juffen. Want opvoeden, dat doe je niet alleen. "It takes a village to raise a kid". Een zinnetje dat Hillary Clinton in 1996 gebruikte om aan te geven dat opvoeden niet alleen een zaak van ouders is. Maar van een hele maatschappij. Wij hebben allemaal een voorbeeldfunctie, iedere dag weer. Of we nu ouder zijn, juf, pedagogisch medewerker of gewoon op straat lopen. Alle indrukken die een kind opdoet zullen het vormen. En natuurlijk, hoe belangrijker de rol van een persoon in het kinderleven, hoe groter de impact. Als een wild vreemde door rood loopt, snapt het kind op een bepaalde leeftijd dat dat een stoute meneer kan zijn, die gewoon niet zo goed weet hoe het hoort. Als papa door rood loopt is dat echter een ander verhaal. Om maar met een stom voorbeeld te komen.

Maar het puzzelen zit hem niet alleen in wie verantwoordelijkheid is voor wat, die zit hem ook in de kinderen zelf. Want ieder kind is uniek en vergt een andere aanpak. Iedere leidster is bovendien ook uniek. En iedere dag is ook uniek. Iets wat je vandaag prima kunt hebben, kan morgen weleens heel anders vallen. Omdat je net gehoord hebt dat je moeder heel erg ziek is bijvoorbeeld. Omdat je met je verkeerde been uit bed bent gestapt. Of omdat je konijn is overleden.

Datzelfde kan voor het kind gelden. Het kan net ruzie gehad hebben met een vriendje of vriendinnetje, een toets niet zo goed gemaakt hebben of een rot weekend gehad hebben. Allemaal factoren die gedrag beïnvloeden. Om nog maar te zwijgen over persoonlijke normen en waarden, referentiekaders zo gezegd. Die ook weer per individu verschillen. Dat is immers wat ze zo persoonlijk maakt.

Opvoeden, ik heb er voor geleerd, ben er dagelijks heel veel mee bezig, maar als het puntje bij paaltje komt voel ik me vaak net een ouder. Ik doe maar wat, en het lijkt aan te slaan. En natuurlijk ik weet heus wel waarom ik bepaalde dingen doe zoals ik ze doe. Ik heb er heus wel over nagedacht. Maar niet constant de hele tijd. Soms dan handel je gewoon uit gewoonte, of spontaniteit.

Daarom is de VIB (video interactie begeleiding) zo leuk. Als je jezelf op film terug ziet, beeldje voor beeldje, iedere handeling analyseert, en er iemand met je mee kijkt, die daar dan weer voor heeft geleerd, dan kun je nog veel van jezelf leren. Je ziet het effect van de dingen die je bedacht had, maar ook de dingen die zo ingesleten zijn dat je ze bijna onbewust doet. Je ziet jezelf opvoeden. Word gewezen op je aandachtspunten en bevestigd in dat wat je vanzelf af lijkt te gaan. Nee, opvoeden, doe je niet alleen!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten